Oleje
bazowe to nazwa różnych typów olejów, które wytwarzane są z ropy naftowej lub
też metodami syntetycznymi. Są one używane w różnych dziedzinach przemysłu,
głównie jako środki smarujące. Czym dokładnie są oleje bazowe? Jakie posiadają
właściwości? Kiedy stosowane są one najczęściej? Sprawdź teraz!
Olej
bazowy – definicja
Olejem
bazowym określa się taki olej, który jest produktem pochodnym ropy naftowej –
powstaje podczas jej rafinacji, albo też jest jego syntetycznym odpowiednikiem,
czyli powstaje na skutek syntezy chemicznej.
Frakcje
olejów bazowych posiadają temperaturę wrzenia na poziomie od 230 do 560 °C w
zależności od ich składu.
Zbudowane
są one z węglowodorów o łańcuchach posiadających od 18 do 40 atomów węgla.
W
olejach bazowych znajdują się głównie:
- alkany alifatyczne (niecykliczne,
minimalnie ok. 90%)
- cykloalkany – nafteny
- olefiny
- cykloolefiny
- substancje dodatkowe – środki
uszlachetniające, zanieczyszczenia, na przykład siarka
Oleje
bazowe używane są w różnych gałęziach gospodarki.
Najczęściej są one wykorzystywane jako substancja do produkcji środków smarujących,
w tym smarów oraz innych typów olejów, na przykład silnikowych,
technologicznych. Również służą one przy obróbce metali, a także jako środki
ochronne, konserwacyjne.
Rodzaje
olejów bazowych
Oleje
bazowe mogą być podzielone na różne kategorie w zależności od ich pochodzenia,
a także składu. Jakie rodzaje olejów bazowych wyróżniamy?
Główny
podział dotyczy struktury chemicznej oleju bazowego. Wyróżnia się:
- oleje bazowe parafinowe
- oleje bazowe naftenowe
Drugi
podział dotyczy konkretnych grup olejów bazowych, które dzielone są pod kątem
zawartości siarki oraz wskaźnika lepkości. Podział ten został opracowany przez
API (American Petroleum Institute – Amerykański Instytut Naftowy). Wobec tego
dzieli się je na:
- oleje bazowe grupy I – oleje mineralne,
zawartość siarki: > 0,03, lepkość 80–120
- oleje bazowe grupy II – oleje mineralne,
zawartość siarki: ≤ 0,03, lepkość 80–120
- oleje bazowe grupy III – oleje mineralne,
zawartość siarki: < 0,03, lepkość > 120
- oleje bazowe grupy IV – oleje syntetyczne,
polialfaolefiny (PAO)
- oleje bazowe grupy V – pozostałe oleje
bazowe, które nie wchodzą do powyższych grup, na przykład inne olej
syntetyczne, poliestrowe, oleje pochodzenia roślinnego
Osobną
grupę stanowią także oleje bazowe podlegające biodegradacji.
Określone
typy olejów bazowych mogą być również ze sobą mieszane dla uzyskania
odpowiednich parametrów technicznych.
Jak
wytwarza się oleje bazowe?
Wytwarzanie
olejów bazowych zależne jest od ich typu. Inne metody produkcji dotyczą zatem:
- olejów mineralnych
- olejów syntetycznych
Oleje
mineralne wytwarzane są jako efekt procesu przeróbki ropy naftowej – podczas
procesów rafinacji albo wodorowych procesów katalitycznych.
Dla
uzyskania produktów o odpowiednich właściwościach prowadzi się proces
selektywnej rafinacji rozpuszczalnikowej, odparafinowania rozpuszczalnikowego
oraz hydrorafinacji.
Z
kolei oleje syntetyczne wytwarzane są na skutek reakcji chemicznych, które
następują w kontrolowanych warunkach przemysłowych laboratoriów. Stosowane są
wtedy komponenty pochodzące z ropy naftowej, gazu ziemnego, surowce roślinne,
zwierzęce.
Oleje
bazowe syntetyczne uznawane są powszechnie za lepsze, jednak
mają wyższą cenę. Wobec tego nadal często stosowane są oleje mineralne, których
właściwości w zupełności wystarczają do spełnienia odpowiednich wymogów.
Zastosowanie
olejów bazowych – mineralnych i syntetycznych
Oleje
bazowe mają bardzo szerokie zastosowanie, dlatego też są one bardzo ważnym
elementem działania wielu gałęzi przemysłu.
Z
olejów bazowych wytwarza się między innymi:
- środki smarowe – smarujące, które
odpowiadają za właściwą pracę różnych maszyn, urządzeń oraz elementów, na
przykład oleje maszynowe, oleje hydrauliczne, oleje oraz smary technologiczne
- oleje silnikowe – oleje przeznaczone do
stosowania w pojazdach oraz innych maszynach wyposażonych w silniki, zapewniają
prawidłową pracę jednostki
- oleje przekładniowe – wykorzystywane w
mechanizmach przekładniowych, na przykład do automatycznych skrzyni biegów,
urządzeń wspomagających układy kierownicze, do układów hydrokinetycznych
- procesy obróbki metali – obróbka
skrawaniem, obróbka cieplna oraz plastyczna
- konserwacja oraz ochrona elementów
Dzięki
odpowiednim dodatkom do olejów bazowych można przygotować gotowe środki
posiadające konkretne właściwości wymagane do danego zastosowania, na przykład
pod względem warunków pracy.
O
parametrach gotowych produktów powstających z olejów bazowych decydują głównie
typ oleju bazowego, jego jakość, zawartość, a także proporcje składników
uszlachetniających.
Kto
zajmuje się dostawą olejów bazowych?
Aktualnie
dostawą olejów bazowych zajmuje się wiele firm działających na terenie całego
kraju. Są to między innymi popularne firmy petrochemiczne, a także inne firmy
specjalizujące się w sprzedaży środków chemicznych o szerokim zastosowaniu.
Istnieje
możliwość zamówienia dowolnej ilości olejów bazowych o określonych parametrach
technicznych z dostawą na terenie całego kraju.