Związek określany jako soda kaustyczna to inaczej wodorotlenku sodu, czyli NaOH. To silnie zasadowy związek chemiczny, który wchodzi w skład wodorotlenków. Czym dokładnie charakteryzuje się soda kaustyczna? Jakie ma ona zastosowanie? Zapraszamy do sprawdzenia!
Wodorotlenek sodu – najważniejsze informacje
Wodorotlenek sodu, który określany jest także jako soda kaustyczna, inaczej soda żrąca, jest nieorganicznym związkiem chemicznym, który jest wodorotlenkiem. Wzór wodorotlenku sodu to NaOH.
To substancja o silnie zasadowym charakterze – jest jedną z najsilniejszych zasad.
Ten związek posiada bardzo szerokie zastosowanie zarówno w przemyśle, jak również w gospodarstwie domowym. Najczęściej soda kaustyczna wykorzystywana jest jako środek do udrażniania rur, lecz posiada ona również szersze zastosowanie.
Właściwości sody kaustycznej
Wodorotlenek sodu, czyli soda kaustyczna jest substancją, która ma postać ciała stałego – bezbarwnych lub białawych kryształków, płatków, pastylek lub granulek.
Wykazuje ona silne właściwości higroskopijne, czyli ma zdolność do wchłaniania wilgoci. Dodatkowo łączy się z dwutlenkiem węgla powietrzu, dając węglan sodu, wobec tego musi być ona przechowywana w szczelnie zamkniętych opakowaniach.
Jest rozpuszczalna w wodzie oraz w innych rozpuszczalnikach, na przykład etanolu, metanolu.
Wykazuje działanie korodujące na metale, głównie w obecności wilgoci. Bardzo silnie reaguje z glinem – aluminium oaz z cyrkonem. Reaguje również z niemetalami.
Ług sodowy z sody kaustycznej
Soda kaustyczna rozpuszcza się w wodzie bardzo dobrze, dając ług sodowy. Jest to silnie żrący roztwór, który ma postać bezbarwnej, bezzapachowej cieczy.
Ług sodowy reaguje z kwasami, tlenkami niemetali, wodorotlenkami amfoterycznymi, wytwarzając sole sodowe.
Roztwór tego typu posiada szerokie zastosowanie. Może być on używany między innymi do rozpuszczania różnych substancji oraz do wybielania. Tradycyjnie stosowany jest do bielenia podłóg oraz innych przedmiotów z drewna – powoduje, że drewno uzyskuje biało-szary kolor. Podłogi tego typu nazywane są ługowanymi.
Przy rozpuszczaniu oraz stosowaniu sody kaustycznej jako ług sodowy konieczne jest zachowanie odpowiednich zasad bezpieczeństwa, aby uniknąć groźnych oparzeń.
W jaki sposób produkuje się sodę kaustyczną?
Soda kaustyczna jest otrzymywana z wykorzystaniem dwóch reakcji, a mianowicie:
Soda kaustyczna – zastosowanie
Soda kaustyczna, czyli wodorotlenek sodu jest związkiem posiadającym bardzo szerokie zastosowanie w różnych obszarach gospodarki. Jest ona używana między innymi w branży chemicznej, farmaceutycznej, petrochemicznej, w przemyśle papierniczym, tekstylnym, a nawet spożywczym.
Wśród przykładowych zastosowań sody kaustycznej – wodorotlenku sodu znajdują się między innymi:
Soda kaustyczna jako dodatek do żywności – E524
Warto także zaznaczyć, że soda kaustyczna używana jest także jako dodatek do żywności, który oznaczony jest symbolem E524. Stosowana jest ona wtedy jako regulator kwasowości oraz jako konserwant.
W branży spożywczej jest ona używana między innymi do przetwarzania produktów spożywczych, produkcji napojów, wytwarzania zalew, glazur, nadawania właściwej chrupkości produktom.
Wodorotlenek sodu stosowany jest między innymi w poniższych produktach spożywczych: paluszki, krakersy, precelki, cukierki czekoladowe, ciastka, płatki śniadaniowe, desery z czekoladą oraz kakao, oliwki, lody, pieczywo, makaron chiński.
Zasady bezpieczeństwa przy korzystaniu z sody kaustycznej
Wodorotlenek sodu, czyli soda kaustyczna NaOH jest bardzo silną zasadą, która jest niebezpieczna dla zdrowia i życia człowieka. Przy korzystaniu z tego typu związku konieczne jest zatem zachowanie odpowiednich zasad bezpieczeństwa.
Soda kaustyczna jest szkodliwa w różnych postaciach – pyłu, pary czy aerozolu. Powoduje ona ból, pieczenie w gardle i nosie, kaszel, uczucie duszenia się, łzawienie oczu.
Gdy soda kaustyczna dostanie się na skórę, wówczas może ona wywołać poważne poparzenie chemiczne. Pojawia się ból, zaczerwienienie, pęcherze, a nawet może prowadzić do martwicy. W przypadku dostania się na znaczną część skóry może wywołać wstrząs oraz zapaść.
Jeśli związek dostanie się do oczu, może powodować poparzenie gałki ocznej.
Przy przedostaniu się do układu pokarmowego powoduje poparzenie jamy ustnej, gardła oraz dalszych elementów przewodu pokarmowego. Istnieje ryzyko perforacji ścian układu pokarmowego, krwotoku, zgonu.
Przy pracy z sodą kaustyczną należy pamiętać o odpowiednich zasadach bezpieczeństwa – stosowaniu właściwych środków ochrony osobistej dla rąk, skóry oraz oczu. Należy stosować ją w dobrze wietrzonych pomieszczeniach.
