Siarczan sodu jest związkiem chemicznym o różnorodnym zastosowaniu w wielu gałęziach przemysłu – od branży chemicznej, przez drzewną, a skończywszy na farmaceutyce i medycynie. Czym dokładnie jest siarczan sodu? Jak wygląd? Jakie jest jego główne zastosowanie?
Siarczan sodu – podstawowe informacje
Zaliczany do nieorganicznych związków chemicznych siarczan sodu jest solą kwasu siarkowego oraz sodu.
Wzór siarczanu sodu: Na2SO4
Wzór kwasu siarkowego: H2SO4
Oznaczenie pierwiastkowe sodu: Na
Siarczan sodu jest związkiem, który występuje zarówno naturalnie, jak również jest on pozyskiwany metodami przemysłowymi.
Związek ten może być używany na różne sposoby, w tym między innymi jako substancja służąca do reakcji chemicznych, do wytwarzania barwników, detergentów, szkła, ale również jako lek.
Minerały siarczanu sodu
Natura jest głównym producentem siarczanu sodu. Związek ten ma postać minerałów.
Siarczan sodu występuje naturalnie jako związek bezwodny w formie rzadkiego minerału tenardytu, który pozyskiwany tylko w określonych regionach ziemi. Jako powszechniej występujący dekahydrat jest z kolei mirabilitem. Jego nazwa wywodzi się od Sal Mirabile Glauberi, czyli niezwykła, cudowna sól Glaubera.
Siarczan sodu – cudowna sól
Warto przyjrzeć się bliżej historii siarczanu sodu. Przez wieki uznawany był on za cudowny lek, dlatego też można spotkać się także z innymi jego nazwami jak Sal Mirabile, Sal Mirabile Glauberi albo sól glauberska.
Jest to związane z postacią Johanna Glaubera – niemieckiego alchemika i aptekarza, który w swojej karierze odnosił wiele sukcesów. To właśnie od jego nazwiska pochodzi sól glauberska, czyli uwodniony siarczan sodu.
Glauber wyizolował siarczan sodu z wody, która wypływała z leczniczego źródła w okolicy Neapolu. Wypicie tej wody spowodowało, że wyleczył się on z ciężkiej choroby układu pokarmowego. Poświęcił zatem czas na odtworzenie tego związku. Opracował proces jego otrzymywania poprzez reakcję chlorku sodu (soli kuchennej) z kwasem siarkowym.
Także dzisiaj sól glauberska stosowana jest jako naturalny środek leczniczy.
Przemysłowa produkcja siarczanu sodu
Poza wydobywaniem siarczanu sodu z jego naturalnych złóż, a potem jego dokładnym oczyszczaniu, stosowane są także procesy jego przemysłowego pozyskiwania.
Siarczan sodu otrzymywany jest w dwóch procesach podczas reakcji produkcji chlorowodoru:
Podczas tych procesów powstaje roztwór, który potem poddawany jest procesowi krystalizacji frakcyjnej.
Do powstania siarczanu sodu jako produktu ubocznego dochodzi też podczas reakcji produkcji fenolu przez stapianie soli kwasów benzenosulfonowych razem z wodorotlenkiem sodu.
Jakie właściwości posiada siarczan sodu?
Siarczan sodu jest substancją w formie białych kryształków albo proszku.
Rozpuszcza się w wodzie (rozpuszczalność to 28,1 g/100 g), lecz nie rozpuszcza się w alkoholu etylowym.
Siarczan sodu wykazuje działanie higroskopijne, czyli wchłania wilgoć i wiąże się z wodą.
Jakie jest zastosowanie siarczanu sodu?
Siarczan sodu jest substancją wykazującą bardzo szerokie zastosowanie. Warto zatem przyjrzeć się jego przeznaczeniu w różnych branżach.
Branża drzewna – wykorzystywany jest on przy produkcji ścieru drzewnego, czyli miazgi drzewnej podczas procesu Krafta. Następnie ścier drzewny stosowany jest podczas produkcji papieru, w tym papieru książkowego i gazetowego.
Branża szklarska – siarczan sodu używany jest przy wytwarzaniu szkła.
Branża chemiczna – znalazł on zastosowanie przy produkcji barwników, w tym barwniku ultramaryna. Również wykorzystywany jest on do otrzymywania detergentów, a także innych soli.
Branża farmaceutyczna, medyczna – w tym przypadku stosowany jest jako wspomniana wcześniej sól glauberska. To osmotycznie aktywny środek przeczyszczający, który skutecznie redukuje zaparcia. Może być on używany zarówno u człowieka, jak również u zwierząt hodowlanych, w tym między innymi u bydła. W przypadku stosowania siarczanu sodu w hodowli zwierząt mówi się o paszowym siarczanie sodu.
Ponadto siarczan sodu może być używany przy uzdatnianiu wody, w przemyśle garbarskim, w branży ciepłowniczej. Może być stosowany jako środek do pochłaniania wody, czyli używany jest do absorbowania nadmiaru wilgoci. Ze względu na fakt, że jest on składnikiem detergentów, w tym środków piorących, także używany jest przy ich domowej produkcji.
Gdzie kupić siarczan sodu?
Siarczan sodu jest zatem związkiem wykazującym rozległe zastosowanie w różnych branżach. Gdzie można go nabyć?
Związek ten oferowany jest przede wszystkim przez firmy, które specjalizują się w dostawie substancji chemicznych do klientów biznesowych oraz indywidualnych. Sprzedawany jest on wówczas w opakowaniach zbiorczych, na przykład w workach lub w mniejszych pojemnikach.
Sprzedaż siarczanu sodu prowadzona jest także online przez firmy specjalizujące się w dostarczaniu produktów chemicznych na terenie całego kraju – z usługą konfekcjonowania oraz dostawy do klienta.
